Informatie HBO opleidingen

HBO opleidingen

HBO opleidingen vergelijken & Informatie - overzicht

Op deze pagina:

Wat is HBO?
Eisen & toelating
Studiepunten
Propedeuse
Hogeschool, university
Duaal / deeltijd / voltijd
Particulier / bekostigd onderwijs
HBO Master (na een bachelor)
Wat kost een HBO opleiding?
HBO opleidingen zoeken
Veelgestelde vragen
Verschil MBO / HBO
Verschil HBO / Universiteit
Gebruikersvragen

Wat is HBO?

HBO staat voor Hoger Beroepsonderwijs. Een HBO volg je na MBO niveau 4 of havo en hoger. Op het HBO draait het om ‘iets uitdenken en doen’. Dit verschilt met MBO waar het hoofdzakelijk draait om ‘doen’. Op een universiteit draait het meer om ‘uitdenken’. Het HBO is een term die in Nederland wordt gebruikt. In het buitenland spreekt men vaak van ‘University’.

Eisen & toelating

Wil je graag een HBO opleiding volgen? Dan heb je minimaal 1 van de volgende opleidingen nodig:

Havo diploma
Vwo diploma
Een MBO niveau 4 diploma.

Heb je 1 van deze papieren? Dan betekent het niet automatisch dat je direct wordt toegelaten tot alle opleidingen. Voor sommige opleidingen wordt naar specifieke havo profielen gevraagd.

Ook kan het zijn dat er een zogeheten numerus fixus van toepassing is. Dat houdt in dat er een beperkt aantal plekken op die school voor die opleiding is. De toelating kan plaatsvinden op basis van loting of een selectie. Een selectie kan uiteenlopen van een gesprek tot een dag met opdrachten, tests en gesprekken.

Studiepunten

Binnen het HBO werkt men met studiepunten. Deze studiepunten heten ook wel European Credit Transfer System, afgekort ECTS of EC. Dit studiemodel wordt binnen heel Europe door HBO scholen gebruikt.

Ieder jaar zijn er 60 studiepunten te behalen. Elke studiepunt staat gelijk aan gemiddeld 28 uur. Zo worden vakken binnen een opleiding ook samengesteld. Na het succesvol behalen van de vakken of opdrachten, zullen deze studiepunten worden toegekend. De meeste opleidingen duren 4 jaar.

Je zult bij elke opleiding alle studiepunten, dus in veel gevallen 240 studiepunten moeten behalen om je studie te voltooien.

Heb je studiepunten behaald voor bepaalde vakken en wil je een andere opleiding volgen? In sommige gevallen is het mogelijk om studiepunten mee te nemen naar een andere opleiding en op die manier dus een vrijstelling te krijgen.

Propedeuse

Ieder jaar zijn er 60 studiepunten te verdienen. Na het behalen van de 60 punten uit het eerste jaar, heb je jouw propedeuse. Dit is een officieel papiertje waarmee je toegang kunt krijgen tot een universiteit. De propedeuse geeft niet direct toegang tot alle opleidingen op een universiteit. Zo zal je bijvoorbeeld als arts specifieke VWO keuzeprofielen moeten hebben gedaan en kun je ook op de universiteit te maken krijgen met een numerus fixus.

Daarnaast is het in sommige gevallen mogelijk om direct naar het 2e jaar te gaan van een andere opleiding. Dit is per opleiding en school afhankelijk van:

Of de opleiding op dezelfde school is als waar jij nu studeert.
Of de opleiding binnen de zelfde richting is.
Of de gevolgde vakken aansluiten bij de opleiding die jij wilt gaan doen.

Je hoeft niet alle 60 studiepunten in het eerste jaar te behalen. Elke studie heeft een bepaalde norm voor het eerste jaar. Op dit moment kan dat uiteen lopen van 40 tot 56 studiepunten. Haal je de norm niet? Dan krijg jij een bindend studieadvies. Dit houdt in dat de school je zal adviseren om voor een andere opleiding te kiezen. Vanaf 2020 zal deze norm wettelijk worden vastgelegd op 40 studiepunten wat je moet behalen om niet in aanmerking te komen voor een BSA.

De punten die je niet hebt behaald in het eerste jaar, zul je in het jaar daarop moeten behalen. Om druk in het tweede jaar of grotere kans op studievertraging te voorkomen, is het aan te raden om je propedeuse in het eerste jaar te behalen.

Hogeschool, university

Wil je een HBO studie volgen? Dan ga je naar een hogeschool. Wil je een WO studie volgen? Dan ga je naar een universiteit.

De engelse benaming voor hogeschool is university. Daarom zie je dus bij sommige hogescholen het engelse woord: 'university' in de naam.

Ook al staat de Engelse benaming in de naam van de school, betekent het niet dat zij de opleidingen in het engels geven.

Duaal / deeltijd / voltijd

Binnen het HBO zijn er 3 studievormen. Duaal, deeltijd en voltijd.
De populairste variant is de voltijd studie. Je besteed gemiddeld 40 uur per week aan school. Een deel van je studie zal je ervaring opdoen door stage te lopen in blokken van bijvoorbeeld 10 of 20 weken. De meeste middelbare studenten of studenten die willen doorstuderen, kiezen voor deze vorm.

Heb je al een baan of heb je een BBL (deeltijd MBO) opleiding gevolgd en wil je graag verder studeren aan het HBO? Dan sluit een duale studie hier goed bij aan. Je gaat 1 dag per week naar school. De rest van de ervaring doe je op in de praktijk. Het werk dat je doet hoort aan te sluiten bij de opleiding die je volgt.

Met de deeltijdvariant studeer je in je vrije tijd. Je volgt lessen in de avonden. Leren doe je bijvoorbeeld in de avonduren of in het weekend. Deze variant is geschikt voor mensen die op dit moment een baan hebben en willen specialiseren of zich graag willen laten omscholen. Bij sommige scholen geldt als toelatingseis dat het werk aansluit bij de opleiding. Bij deze studievorm heb je geen recht op studiefinanciering.

Particulier / bekostigd onderwijs

Sommige scholen bieden particulier onderwijs aan. Particulier onderwijs houdt in dat je betere begeleiding krijgt. Vakken zullen niet 1 op 1 worden gegeven, maar klassen zijn wel een stuk kleiner. Er wordt meer aandacht besteed aan de individu. Particuliere scholen worden niet bekostigd door de overheid. Je betaald voor een particuliere school snel 10.000 euro per jaar. Examens aan een particuliere school zijn hetzelfde als bij een regulier hogeschool. Een diploma behaald aan een particuliere school zal echter meer indruk maken bij een sollicitatie.

HBO Master (na een bachelor)

Op zowel een hogeschool als op de universiteit kent men de bachelor en de master. Bij een hogeschool duren de meeste bachelor opleidingen 4 jaar. Op een universiteit duurt de bachelor meestal 3 jaar. Daarna is het mogelijk om een master op HBO of WO niveau te volgen. Voor veel WO masters zul je eerste een premaster moeten volgen. Een master opleiding duurt meestal 1 á 2 jaar. Na het behalen bij een HBO bachelor ben je klaar voor de arbeidsmarkt. Een master is dus een verdere specialisatie. Na het halen van je HBO mag je een bepaalde titel achter je naam schrijven. De titel is afhankelijk van de studierichting en het niveau (bachelor of master).

Wat kost een HBO opleiding?

Een HBO bachelor kost rond de 3000 euro per jaar. Het exacte bedrag is van veel factoren afhankelijk, maar kan worden onderverdeeld in het collegegeld, studiefinanciering en materialen.

Qua onkosten voor materiaal, te denken aan boeken, laptops, kleding en uitjes, betaal je vaak het eerste jaar iets meer. Je hebt de opstartkosten. Bij veel opleidingen zul je een (goede) laptop nodig hebben. Vaak volstaat een krachtige Windows computer van circa 800 euro om 4 jaar goed op te kunnen werken. In sommige gevallen zul je bij een MacBook uitkomen die al snel 1500 euro kost. Daarnaast heb je nog een aantal boeken en wat ander materiaal door het jaar heen voor specifieke lessen (ca 500 euro). Daarnaast worden er bij veel hogescholen diverse (aanvullende) uitstapjes geregeld.

Het voordeel van het eerste jaar is dat je de helft van het wettelijke collegegeld betaald. Het collegegeld is normaal rond de 2200 euro (dit wordt elk jaar door de overheid vastgesteld). Het eerste jaar betaal je de helft, dus circa 1100 euro. Voor PABO opleidingen is een uitzondering, daar betaal je de 1e 2 jaar de helft. Het collegegeld betaal je aan de overheid.

Naast collegegeld, is er ook instellingscollegegeld. Dit betaal je alleen bij een 2e studie en hiervoor zijn uitzonderingen. De kosten hiervoor liggen tussen de 2000 en 32000 euro. Dit bedrag bepaalt de school. Je betaald dit bedrag ook aan de school.

Naast het collegegeld wat je betaald, biedt de overheid studiefinanciering. Zij helpen jou door het bieden van een OV, eventueel een aanvullende beurs, een lening tegen 0% en collegegeldkrediet. Collegegeldkrediet is vergelijkbaar aan een lening, maar hieraan zitten een aantal andere regels. Bij het HBO is er geen basisbeurs zoals bij het MBO.

Het studenten OV hoeft niet te worden terugbetaald als jij je studie behaald binnen 10 jaar behaald. Dit geldt ook voor de aanvullende beurs. De lening en collegegeldkrediet moeten wel worden terugbetaald.

De aanvullende beurs is van veel factoren afhankelijk en kan oplopen tot ca 400 euro. Hebben je ouders gezamenlijk 1 modaal inkomen, krijg je 350 euro per maand aanvullende beurs. Bij 1,5x modaal, krijg je 0 euro aanvullende beurs. Bereken dus altijd wat je aanvullend krijgt via de website van duo.nl.

Veelgestelde vragen

Wat ga ik verdienen na mijn HBO opleiding?

Een starter verdient na zijn studie tussen de 1900 en 2400 euro bruto. In sommige branches zal dit gemiddeld wat hoger zijn. Na 5 jaar kan je hier ongeveer 15% tot 40% bij optellen. Nauwkeuriger weten wat je na je opleiding verdient? Bekijk dan de pagina van de opleiding die jij volgt.

Kan ik met een passende MBO niveau 3 diploma naar het HBO?

Nee. Je hebt een MBO niveau 4 diploma nodig. Ook al sluit de opleiding volledig aan bij wat je wilt gaan doen op het HBO, je kan niet met een MBO niveau 2 of niveau 3 diploma naar het HBO. Je moet een HAVO diploma of een MBO niveau 4 diploma hebben. Heb je geen van beide en ben je 21 jaar of ouder? Dan kan je toegelaten worden na het behalen van een test.

Is een HBO propedeuse gelijk aan een MBO niveau 4 diploma?

Nee. Een HBO propedeuse staat niet gelijk aan een MBO niveau 4 diploma. Een Niveau 4 diploma zal voor veel werkgevers zwaarder wegen. Qua stof is voor iemand die het MBO heeft gedaan, het propedeuse jaar grotendeels herhaling. Echter een MBO’er heeft veel ervaring opgedaan in deze 4 jaar door stages.

Wat is de kortste route vanaf MBO naar HBO en hoger?

Je kan vanaf het VMBO in 6 jaar een WO master halen en de titel ‘Doctorandus’ voor je naam schrijven. Je kan dit bereiken door een versnelde MBO niveau 4 opleiding te volgen van 1 jaar. Daarna kan je door naar het HBO. Na het behalen van je propedeuse (succesvol behalen van eerste 60 studiepunten), kan je starten aan de universiteit. Hier volg je een bachelor opleiding van 3 jaar. Tot slot rond je jouw studie af met een WO master van 1 jaar.

Is Associate Degree gelijk aan een propedeuse?

Nee. Associate Degree zit qua niveau tussen MBO niveau 4 en HBO bachelor in. Echter een Associate Degree (AD) is niet gelijk aan een propedeuse. Je kunt met een propedeuse namelijk door naar het WO. Dit kan met een AD niet. Na een AD kan je starten aan een HBO bachelor. Door de toelatingseisen en de mogelijkheden, kiezen weinig mensen voor een AD opleiding.

Kan ik een HBO bachelor in 2 of 3 jaar volgen?

Nee. Een HBO bachelor opleiding duurt altijd 4 jaar. Bij elke HBO bachelor moet je 240 punten halen om een diploma te krijgen. Er zijn wel verkorte HBO opleidingen, maar dan gaat het om Associate Degree of een aanvullende master opleiding.

Verschil MBO / HBO

Heb je een Havo diploma of hoger? Dan mag je starten aan het HBO. Ook een MBO niveau 4 diploma geeft toegang tot het HBO. Als je de drempel vanaf Havo naar het HBO te hoog lijkt, kan je eerst een MBO opleiding volgen. Zo wordt de stap naar het HBO kleiner omdat je al veel kennis en praktijk ervaring opdoet.

Toch is het MBO niet alleen een opstapje naar het HBO. Er zit ook een groot verschil tussen de verantwoordelijkheden en de complexiteit van het vakgebied. Voor sommige richtingen zijn er duidelijke doorstroommogelijkheden vanaf MBO naar het HBO. Denk bijvoorbeeld aan MBO ICT naar HBO Informatica of MBO verpleegkundige. Voor andere beroepen is MBO een eindstation. Denk bijvoorbeeld aan beveiliging.

Over het algemeen kun je zeggen dat opleidingen op het MBO gericht zijn op het ‘doen‘. Op het HBO draait het om eerst uitdenken en daarna doen.

Verschil HBO / Universiteit

Je wordt toegelaten tot het WO (Wetenschappelijk onderwijs) na het behalen van je VWO diploma. Daarnaast kan je starten met een WO bachelor opleiding na het behalen van je propedeuse. Wil je na het HBO een WO master doen? Dan dien je eerst een zogeheten premaster te volgen, of ook wel schakelprogramma.

Het grote verschil tussen deze 2 niveau’s is dat het WO gericht is op onderzoek. Bij WO ben je bezig de vraag: Waarom? Bij het HBO ben je veel meer bezig met de vraag ‘Hoe?’ Je leert allerlei facetten om aan de slag te gaan op de arbeidsmarkt. Je zult verplicht 1 of meerdere stages lopen. Je krijgt op het HBO ook meer klassikaal les. Op een universiteit zul je veel zelf studeren. WO heeft over het algemeen minder vakanties.

Tussen het werkveld zit er een grotere overlap tussen HBO en universiteit dan bij MBO en HBO. Er zijn veel beroepen waar men een HBO óf WO diploma vraagt. De kans dat je wordt aangenomen is bij een WO diploma wel hoger. Uiteraard zijn er ook studies die alleen op WO niveau te volgen zijn. Denk bijvoorbeeld aan arts.

Na het behalen van een WO diploma mag je specifieke titels voor of achter je naam schrijven. Dit zijn andere titels dan een HBO bachelor of master. Bekende titels op het WO zijn bijvoorbeeld: drs. (doctorandus), ir, (ingenieur) en dr. (doctor).

Meer informatie

Gebruikersvragen:

is 3 jaar hbo gelijk aan mbo 4 diploma?

Het behalen van een diploma is niet te vergelijken met het vervroegd stoppen van een hoger genoten opleiding. Qua kennisniveau kan je in veel gevallen wel verwachten dat je meer kennis hebt opgedaan na 3 jaar HBO, dan na 4 jaar een MBO niveau 4, maar uiteraard zal diegene met de MBO diploma meer werkervaring hebben en een afgeronde opleiding, wat ook zeker betekenis heeft bij werkgevers.