CAO voor PO en VO
Wat houdt een CAO in en hoe steekt dit in elkaar in het onderwijs?
Als je bijna afgestudeerd bent als leerkracht, kan het handig zijn om meer te weten te komen over de cao’s. De arbeidsvoorwaarden van een baan als leerkracht in het primair onderwijs zijn gebaseerd op het cao po. Daarnaast bestaat er ook een cao vo voor het voortgezet onderwijs. Maar wat is nu precies een cao en wat is het onderscheid tussen beide cao’s? En welk effect hebben deze cao’s op jouw toekomstige salaris? Dat kom je allemaal te weten in dit artikel!
Wat is een CAO?
De afkorting ‘cao’ staat voor collectieve arbeidsovereenkomst. Dit is een overeenkomst tussen de werkgever(organisaties) en werknemer(organisaties) waarin verschillende afspraken worden vastgelegd. De arbeidsvoorwaarden die vastgelegd zijn in het cao verschillen per functie en per onderwijssector. Er zijn dus meerdere cao’s in het onderwijs, namelijk een cao voor het primair onderwijs (PO), voortgezet onderwijs (VO), middelbaar beroepsonderwijs (MBO) en het hoger onderwijs (HBO).
Verschillen CAO PO en CAO VO
Vroeger was het belangrijkste verschil het salaris, wat de laatste jaren veel discussie veroorzaakte. Om verschillende redenen zijn er loonsverhogingen aan beide zijden geweest. Sinds 2022 zijn de salarissen echter gelijkgetrokken. Nu wordt je salaris bepaald op basis van je ervaringsjaren en eventuele extra verantwoordelijkheden die leiden tot een hogere salarisschaal. In het VO zijn er meer mogelijkheden om naar een hogere schaal te stijgen.
Leraren protesteren niet alleen voor hogere salarissen, maar ook betere arbeidsvoorwaarden. Door het lerarentekort, neemt de werkdruk toe. De vakbonden gaan daarom met het ministerie van onderwijs om tafel om betere voorwaarden te eisen.
Vakbonden doen deze onderhandelingen niet vrijwillig. De meeste leraren zijn aangesloten bij een vakbond, waar je ook terecht kunt met vragen als er een geschil is met je werkgever. De grootste vakbonden binnen het onderwijs zijn: AOb, CNV en voor VO is er ook nog het VNF
Salaris
Het salaris is zoals eerder vermeld gelijk tussen het PO en het VO. Je kunt de salaristabellen bekijken op de websites van de PO-raad[1] en VO-raad[2]. Meestal begin je in schaal LB. De rijksoverheid biedt een overzichtelijke tabel[3] waarin wordt weergegeven dat je in schaal LB begint met een maandsalaris van 3300 euro (exclusief aanvullende vergoedingen). Dankzij eindejaarsuitkeringen, vakantiegeld en andere bonussen komt het gemiddelde maandsalaris voor beginnende leraren neer op 3850 euro. Na 15 jaar (het hoogste niveau) bedraagt dit 5280 euro. Als je gedurende die jaren ook nog eens een hogere schaal hebt bereikt, komt daar nog eens 1000 euro bij, waardoor je uiteindelijk op een bedrag van 6960 euro uitkomt.
Vakantie- en verhuisdagen
Leerkrachten die voltijds werken in het primair onderwijs krijgen 428 uren per jaar vakantie. De algemeen erkende feestdagen vallen hieronder. Als een feestdag op een werkdag valt, zal deze dag dus worden afgeschreven van het vakantieverlof. Maar aangezien leerkrachten hun verlof tijdens de schoolvakanties moeten nemen en veel feestdagen in een schoolvakantie vallen, valt dat wel mee. Daarnaast kan je ook een kort buitengewoon verlof nemen als je bijvoorbeeld wil verhuizen. Tijdens dit soort verlof blijf je gewoon je salaris behouden. Voor een verhuizing krijg je 2 dagen verlof.
Leerkrachten die voltijds werken in het voortgezet onderwijs, krijgen naast de schoolvakanties nog 5 extra vakantiedagen. Ook hier kan de werknemer rekenen op kortdurend verlof voor bijzondere persoonlijke omstandigheden. Bij verhuis zijn dit 2 dagen, maar in bijzondere gevallen kan dit zelfs verdubbelen.
Ontslag
Uiteraard hoopt iedereen dat hij zo lang mogelijk dezelfde job kan blijven beoefenen. Maar soms heeft het leven iets anders voor je in petto en kan het gebeuren dat je ontslag wil nemen.
Meestal moet je rekening houden met een opzegtermijn van 1 maand bij een contract van maximum 12 maanden. Bij een langer contract kan je best rekening houden met een opzegtermijn van 2 maanden. Het is gebruikelijk om je contract op 1 augustus op te zeggen, omdat dan het nieuwe schooljaar zal beginnen. Uiteraard ben je hiertoe niet verplicht: je kan ook zelf de einddatum bepalen.
Omgekeerd kan je als medewerker in het onderwijs niet zomaar worden ontslagen. Er moet namelijk een wettelijke reden tot ontslag aanwezig zijn. Deze moet vooraf getoetst worden door het UWV of de kantonrechter.