BOL- & BBL opleidingen

Binnen het MBO zijn alle opleidingen ingedeeld onder BOL (Beroeps Opleidende Leerweg) en BBL (Beroeps Begeleidende Leerweg). De meeste mensen weten wel het verschil, namelijk dat 1 variant gericht is op leren en de andere op werken. Maar waar zitten die verschillen dan precies? En wanneer zou je kiezen voor BOL en wanneer voor BBL? Op deze informatie vind je alles wat je moet weten over deze 2 studievormen.

Wat is een BBL opleiding?

Als eerst maar even kort een introductie tot wat een BBL opleiding precies is.

BBL is de afkorting voor Beroeps Begeleidende leerweg. Beroeps Begeleidende Leerweg is een leervorm binnen het MBO waarbij je 1 dag per week naar school gaat en 4 dagen ervaring opdoet door te werken. Het woord ‘begeleidend’ slaat niet direct op de leervorm. Je zult ook bij een BOL opleiding dus gewoon begeleiding krijgen. BBL is 1 van de 2 leervormen waarin alle mbo opleidingen kunnen worden onderverdeeld. Deze term wordt alleen gebruikt binnen het mbo.

Wat is een BOL opleiding?

Even in het kort wat een BOL opleiding precies in houdt.

Beroeps Opleidende Leerweg is een leervorm waarbij je gemiddeld 4 dagen naar school gaat en 1 dag stage loopt en ervaring opdoet in de praktijk. Je leert het vak met name op school. Vaak is het eerste jaar voornamelijk school en zijn de stages blokken van 10 weken. Deze leervorm is tegenovergesteld van BBL, waarbij je 1 dag naar school gaat en 4 dagen werkt.

Verschil BOL en BBL

In grote lijnen zijn er een aantal verschillen tussen BOL en BBL. Hieronder hebben wij de verschillen naast elkaar gezet. Bij veel punten is het niet zo zwart wit als in de tabel staat. Verder op de pagina geven we hierover meer informatie.

*De studiefinanciering is voor MBO niveau 3 en 4 een lening. Behaal je jouw diploma binnen 10 jaar? Dan wordt de lening omgezet in een gift[2].

** Veel leerbedrijven betalen de studiekosten voor jou.

*** Dit varieert per branch & bedrijf en loopt uiteen van geen stagevergoeding tot een stagevergoeding van 500 tot soms wel 750 euro. In het onderwijs zal je vrijwel nooit een stagevergoeding krijgen. Een bedrijf bij een ICT opleiding kan al snel 250 euro per maand stagevergoeding geven, maar er zijn ook ICT bedrijven waar je geen stagevergoeding zult krijgen.

**** Minimumloon per maand op basis van 4 dagen werken:

Laatst geupdatet: September 2023

Voor- en nadelen bij BBL

Hierboven staan de voor- en nadelen naast elkaar, maar wat betekent dat in de praktijk? Hieronder zoomen we verder in op een aantal aspecten.

Bij een BBL opleiding krijg je betaald om nieuwe dingen te leren. Je helpt het bedrijf natuurlijk wat mee en omdat je meedraait als een beginnende medewerker, zul je ook veel ervaring opdoen met de werkzaamheden die bij het bedrijf plaats vinden. Wat je leert, pas je dus direct toe.

Je hebt geen bijbaantje nodig om rond te komen. ’s Avonds heb je gewoon tijd voor jezelf. Je werkt wel de hele dag, dus bent ook niet ’s middags vrij.

Na je opleiding weet je wat er speelt bij het bedrijf. Er is een grote kans dat je daarna bij dat bedrijf kan blijven werken.

Vrienden die je hebt, ken je waarschijnlijk de middelbare school. Kiezen zij een BOL opleiding? Dan zie je die niet overdag. In het weekend of in de avond moeten zij werken. Afspraken met die vrienden zullen wat meer gepland moeten worden.

Als je eenmaal gewend bent aan het werk leven, is de kans groot dat je school steeds meer zal gaan zien als een verplichting. Je bent gewent aan het werken. Veel mensen zien zo een dag niet als een onderbreking, omdat werken hen een stuk beter ligt. Als je voor een BBL opleiding gaat, is de kans ook kleiner dat je daarna kiest voor een duale/deeltijd HBO opleiding.

Voor- en nadelen bij BOL

Na de middelbare school zit je nog volop in het studie leven. Je bent gewent om ’s avonds nog even wat huiswerk te maken. Door door te stromen naar een BOL opleiding, blijf je in dit ritme. Je bent vrijwel elke dag nog op school en dus omringt door mensen die jou nieuwe dingen willen leren. Niet alleen op het vakgebied, maar ook op het gebied van taal en maatschappij.

Als BOL ben je officieel student en heb je recht op studiefinanciering (basisbeurs en optioneel aanvullende beurs) en een studenten reisproduct. Je krijgt dus een klein bedrag van de overheid als lening. Behaal je jouw studie binnen 10 jaar, dan wordt deze lening een gift[2].

Je zit in de klas met leeftijdsgenoten die je elke dag spreekt. Grote kans dus dat dit ook nieuwe vrienden worden. Je hebt dezelfde lestijden en spreekt na school nog makkelijk wat af.

Heb je eenmaal je MBO Niveau 4 diploma behaald en heb je de smaak te pakken? Je kan er dan voor kiezen om verder te leren op het HBO. Je zit als het goed is nog steeds in het studie ritme en omdat je al een MBO opleiding hebt gedaan, zal bepaalde stof in het eerste jaar een stukje herhaling zijn.

Op school leer je veel uit het boek. In ieder geval een stuk meer dan bij een BBL opleiding. Veel van deze kennis zul je niet direct toepassen op de werkvloer. In de eerste jaren na je studie zal je misschien denken, waarom heb ik eigenlijk al die vakken moeten volgen? Naarmate je ouder wordt, zul je hier steeds meer het nut van inzien.

Bij veel opleidingen zul je het eerste half jaar veel op school zitten. Na het eerste half jaar ga je vervolgens stage lopen. Dit is in het eerste jaar bijvoorbeeld 10 weken. Je komt dan bij een bedrijf te zitten waar je ziet hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Spreekt dit je niet aan en wil je wat anders? Dan heb je het eerste jaar al enigszins vergooit. Je kan in het tweede jaar switchen en je zult mogelijk bepaalde vakken niet opnieuw te hoeven volgen, maar je bent wel een jaar langer aan het studeren.

Praktische informatie BBL opleidingen

Een aantal praktische zaken over BBL opleidingen:

• Je zoekt zelf een werkplek. Daarna meld je je aan bij een school.
• Je bent in loondienst en krijgt vaak ongeveer het minimumloon.
• Je gaat 1 dag per week naar school.
• Je kan vaak op elk moment starten met de opleiding.
• Je bent als BBL’er officieel geen student.

Praktische informatie BOL opleidingen

Een aantal praktische zaken over BOL opleidingen:

• Als BOL’er ben je officieel ‘student’ en heb je dus recht op studiefinanciering[4] en studenten OV[3].
• Er zijn 1 a 2 inschrijfperiodes per jaar. Vaak in januari en september.
• Studiekosten zijn circa 1200 euro per jaar.

Financieel kostenplaatje na je studie

Sommige mensen kijken vooral naar het salaris wat je bij de BBL opleiding krijgt. Hieronder hebben we de situatie van 4 personen uitgewerkt voor 2 situaties voor BOL en BBL. 1 met een zuinige insteek, 1 met een luxer leven. Zo krijg je wat meer zicht op waar na je je studie kunt staan.

Zuinig op BOL

Erik zijn vader is afgekeurd en zijn moeder heeft een loon van 30.000 euro per jaar. Hierdoor ontvangt Erik 420 euro per maand aan studiefinanciering en aanvullende beurs. Erik werkt daarnaast nog in de supermarkt en verdient daarmee 200 euro per maand extra. Hiervan gaat circa 100 euro per maand op aan leuke dingen en 1 keer per jaar gaat hij met vrienden op vakantie. De kosten voor de studie zijn ongeveer 1200 euro per jaar. Aan lesmateriaal is hij ongeveer 400 euro per jaar kwijt. Per jaar spaart hij hierdoor 4000 euro. Hij doet 4 jaar over zijn studie en heeft daardoor na zijn studie 15.200 euro gespaard, 6400 aan schoolkosten besteed en 7200 euro aan leuke dingen uitgegeven.

Zuinig op BBL

Jan is 16 jaar en heeft zijn droombaan gevonden en kan aan het werk bij een bouwbedrijf in de buurt. Hij gaat hier het minimum uurloon verdienen en verdient daardoor ca 400 euro netto per maand. Hij doet 4 jaar over zijn studie en als hij klaar is verdient hij 800 euro per maand. Gemiddeld dus 600 euro per maand. Studiekosten worden voor hem betaald. Jan woont nog thuis en hij draagt voornamelijk werkkleding. De uitgave per maand zijn circa 100 euro per maand. Na zijn studie heeft Jan circa 24.000 euro gespaard en 4800 euro aan leuke dingen uitgegeven

Grote uitgave op BOL

Pieter heeft ouders die veel geld verdienen en krijgt daardoor geen aanvullende beurs. De basisbeurs van 90 euro per maand is niet voldoende om rond van te komen, dus Pieter werkt bij de slager om wat bij te verdienen. Hij verdient hiermee ook 200 euro per maand. Pieter heeft geluk dat zijn ouders de studie betalen en kan daardoor 290 euro per maand besteden aan kleding en uitjes. Hij geeft van de 290 euro circa 200 euro uit. Na 4 jaar heeft Pieter ongeveer 4000 euro gespaard en 10.000 euro aan leuke dingen uitgegeven. Hij heeft zelf geen kosten gemaakt voor zijn studie.

Grote uitgave op BBL

Gerrit is 17 jaar en heeft een opleider gevonden in het noorden van het land gevonden. Hij verdient hier 100 euro boven het minimumloon. Gemiddeld is dat 750 euro per maand gezien over de 4 jaar. Het eerste jaar rijdt hij dagelijks heen en weer. Hij houdt hierdoor 300 euro per maand over. Een jaar lang is hij 2 uur per dag kwijt aan reizen wat Gerrit zonde van zijn tijd vindt. Een vriend die in Groningen studeert kan hem voor een mooie prijs een kamer bieden. Hierdoor spaart hij in het 2e jaar niets. Het 3e en 4e jaar spaart hij circa 200 euro per maand. Na zijn studie heeft Gerrit 8400 euro gespaard, 22.000 uitgegeven aan de kamer en 5400 euro uitgegeven aan leuke dingen.

Conclusie kosten BBL

Elk voorbeeld heeft zo zijn nuances. Toch zie je dat de rekenvoorbeelden bij de BBL’ers een stuk gunstiger uitpakken. Houdt er wel rekening mee dat zodra je eenmaal full-time werkt, 10.000 euro geen werelds bedrag is. Het belangrijkste is dus dat je jouw diploma haalt en daarna een baan vindt (die jij leuk vindt!).

In bovenstaande voorbeelden hebben we geen aanvullende lening via DUO toegepast. De maximale studielening is circa 180 euro per maand. Wil je wat minder werken en gebruik maken van deze lening? Dan heb je na een 4 jarige studie nog eens circa 8600 euro studieschuld.

Tip: Maak zelf eens een berekening via de website van DUO.